Stand van zaken huishoudelijke hulp Stadskanaal

De gemeenteraad heeft, naar aanleiding van bezuinigingsmaatregelen van het Rijk, vorig jaar bepaald dat de huishoudelijke hulp (HH1) uit het (WMO) zorgpakket wordt gehaald en dat deze zal worden overgelaten aan de markt. Met andere woorden: Cliënten moeten zelf HH gaan regelen en betalen.

Bij de groep cliënten die geen of weinig eigen regie meer heeft door fysieke of psychische belemmering, blijft de maatregen bij het oude. In hun geval wordt de HH wel vergoed. Dit werd de HH2 genoemd en heet tegenwoordig ‘Ondersteuning Zelfredzaamheid en Ondersteuning Huishouden (OZ/OH).

De raad maakte zich echter ernstige zorgen dat meerdere cliënten in de problemen zullen komen, door deze maatregel. Op verzoek van de raad is voor hen een vangnetregeling in het leven geroepen. Deze vangnetregeling houdt in dat degene die huishoudelijke hulp nodig heeft in het kader van de WMO en deze niet zelf kan betalen én niemand in zijn omgeving heeft die kan helpen, financiële ondersteuning krijgt voor maximaal 2 uur HH per week. In dat geval betaalt de cliënt niets. Om na te kunnen gaan wie daarvoor in aanmerking komen, zijn in het afgelopen half jaar zogenoemde ‘keukentafelgesprekken’ gevoerd met de betrokken cliënten. Als een cliënt wel onder de WMO valt, maar niet voor het vangnet in aanmerking komt, omdat de cliënt niet aan bovenstaande eisen voldoet, kan deze wel gebruik maken van de huishoudelijke hulptoeslag. Deze maatregel is door de regering ingevoerd en houdt in dat de cliënt een subsidie krijgt voor het inhuren van huishoudelijke hulp. Een uur huishoudelijke hulp zal dan €5,- gaan kosten in 2015 en €10,- in 2016.

Enquête

Wij hebben in de maand juli onze leden en belangstellenden gevraagd hun ervaring omtrent de keukentafelgesprekken met ons te delen, omdat er veel verontrustende geluiden de ronde doen. Inmiddels hebben wij verschillende reacties ontvangen. Wij willen iedereen, die de moeite heeft genomen ons te berichten, hiervoor bedanken. We blijven ons zorgen maken over het resultaat hiervan. Wij zetten de ervaringen op een rijtje:

• Het keukentafelgesprek verliep in het algemeen in goede sfeer;
• Informatie betreffende de cliënt werden niet altijd, naar hun zeggen, correct weergegeven in de rapportage;
• Cliënten voelden zich soms misleid. Aan het einde van het gesprek werd in bepaalde gevallen verteld dat er geen ondersteuning zal komen omdat de cliënt alleen lichamelijke ongemakken heeft. Cliënten vinden een gesprek dan overbodig.
• Cliënten voelen zich met de rug tegen de muur gezet, omdat zij wel bij zinnen zijn, maar vanwege lichamelijke ongemakken het huishouden niet of niet volledig kunnen doen.
• Cliënten worden naar dure zorgverleners verwezen. De aanbieders vragen circa 22,- euro;
• Tijdens het keukentafelgesprek werd aangegeven dat de cliënt beroep moest doen op de eigen mantelzorger. Deze zijn in veel gevallen al zo druk met zorg voor de cliënt dat HH daar niet meer bij past;
• Menigeen heeft, volgens eigen zeggen, niet het geld om HH zelf in te kopen;
• Er wordt in de wandelgangen gesproken over eventuele vergoeding voor twee uur HH. Twee uur vindt men onvoldoende om huis schoon te houden.

Gesprek met wethouder Hamster

Op maandag 17 augustus hebben wij overleg gevoerd met betrokken wethouder Hamster. Wij hebben hem de resultaten van de enquête voorgelegd en hebben wij de volgende vragen gesteld:

• Herkent de wethouder de resultaten van de enquête?

Antwoord wethouder: Gedeeltelijk wel, daar waar het bijvoorbeeld de sfeer en de zorgen rondom betaalbaarheid en belasting van mantelzorgers betreft.

• Klopt het dat de WMO consulent al tijdens het gesprek conclusies mocht trekken over het al dan niet verstrekken van de voorziening?

Antwoord wethouder: Tijdens het gesprek wordt wel aangegeven welke richting de beschikking waarschijnlijk op zal gaan. De beschikking moet geen complete verrassing zijn.

• Is het waar dat cliënten die wel HH nodig hebben en geen middelen hebben om zelf zorg in te kopen, niet geholpen worden?

Antwoord wethouder: Nee, dat is niet waar, er bestaat voor deze groep de vangnetregeling.

• Worden cliënten, die naar de mening van de gemeente wel zelf HH kunnen inkopen, bijgestaan om het financiële plaatje voor deze extra kosten rond krijgen?

Antwoord wethouder: Wij proberen dit zoveel mogelijk te doen. Mensen kunnen zich wenden tot onze WMO-consulent als er ondersteuningsvragen zijn.

De bestaande regelingen na 1 januari 2015

Wethouder Hamster licht toe dat er twee regelingen zijn, de ‘Financiële vangnetregeling schoonmaakhulp Stadskanaal’ en de ‘Huishoudelijke Hulp Toelage’. Onderstaand de opsomming van deze regelingen.

1. Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT)

Met deze regeling kunnen cliënten en hun mantelzorgers die op 1 januari 2015 HH via de WMO ontvingen, zelf HH inkopen. Er is geen inkomens- en/of vermogensgrens.

Voorwaarden:

• De HH is door cliënt zelf opgezegd omdat de eigen bijdrage te hoog was geworden;
• Cliënt aantoonbare beperkingen heeft bij het schoonmaken en schoonhouden van de woning;

Voldoet men aan deze voorwaarden dan betaalt men voor de eerste 2 uur HH per week een eigen bijdrage van 5,- euro per uur. In 2016 zal deze eigen bijdrage 10,- euro per uur gaan bedragen. Deze HHT regeling bestaat in de eerste instantie tot eind 2016.

Men kan bij de aanbieders die voor 1 oktober schoonmaakdiensten verzorgden (Stichting Buurtzorg Nederland, TSN en Zorgkompas) maar ook bijvoorbeeld BCM en zelfstandigen deze korting krijgen.

Het Rijk heeft deze regeling mogelijk gemaakt om de ontslagen in de huishoudelijke hulp enigszins halt toe te roepen. Het betreft hier een overgangsmaatregel. Cliënten moeten wennen dat er geen HH geleverd en betaald wordt door de gemeente. Deze regeling kan via het WMO-loket van de gemeente worden aangevraagd.

2. Financiële vangnetregeling schoonmaakhulp Stadskanaal

Voor deze regeling komen cliënten in aanmerking die HH nodig hebben en een inkomen hebben dat lager is dan 120% van de geldende bijstandsnorm. Naast deze inkomensgrens is ook een vermogensgrens van toepassing. Voldoet men aan deze voorwaarden dan komt de eigen bijdrage HHT volledig te vervallen. Deze vangnetregeling is in principe oneindig. Ook hier geldt dat maximaal 2 uur HH per week wordt vergoed.

Belangstelling voor de regelingen

Wethouder Hamster weet ons te melden dat het aantal aanvragen voor de HHT-regeling in de eerste instantie niet groot was. Daarom is een hernieuwde oproep om van deze regeling wel gebruik te maken de deur uitgegaan. Daar is wel goed op gereageerd.

Blijvende zorgen

• Nu wij alles op een rijtje hebben gezet moeten wij constateren dat goede voorlichting en duidelijke communicatie zeer noodzakelijk zijn.

• 2 uur HH per week onvoldoende kan zijn.

• Cliënten met een grote fysieke belemmering worden/zijn in de zogenoemde HH2 groep geplaatst, waardoor er meer HH kan worden geleverd dan de genoemde 2 uur.

• Cliënten die zelf HH moeten inkopen, door de gemeente onvoldoende bijgestaan worden om het financiële plaatje voor deze extra kosten rond krijgen.

• Er wordt te veel de nadruk gelegd op bestaande HH ondersteuning door bij voorbeeld grote bedrijven als TSN en Stichting Buurtzorg Nederland e.a.. Het is verstandig dat door WMO-cliënten wordt gekeken naar ‘Witte Hulp in de Huishouding’ die in kleiner verband maar goedkoper diensten kan leveren.

Mocht u na het lezen van bovenstaande regelingen, of anderszins niet met de beschikking (officiële toekenning of afwijzing van de gemeente) eens zijn, dan dringen wij er bij u op aan vooral gebruik te maken van uw recht om bezwaar aan te tekenen.

Met vragen kunt u natuurlijk terecht bij het WMO-loket van de gemeente. U kunt ons ook benaderen. Het telefoonnummer van de fractiesecretaris, Grietje Schipper, is: 06 42244667.

Wij zullen onze bevindingen, later in het jaar, meenemen tijdens de behandeling van dit agendapunt.

Fractie PvdA Stadskanaal