Plan B(ijzonder)

Dinsdag 8 februari bracht de top 3 van onze kandidaten, Grietje Schipper, ondergetekende en Ria Lubben, een bezoek aan de nieuwe school in Stadskanaal Noord: Plan B

Plan B is gehuisvest in het pand van de in 2017 gesloten Westerschool. Plan B is een zogenaamde sociocratische school. Dit houdt in:  “Het werken op deze manier betekent dat een besluit alleen genomen kan worden als niemand een zwaarwegend beargumenteerd bezwaar heeft.” Het is een bijzondere vorm van onderwijs, waar plaats is voor kinderen en jongeren van 7 t/m 21 jaar. Er zijn dan ook geen klassieke klassen. Leerlingen hebben een grote mate van vrijheid om zo te leren op de manier die zij willen. Het is de bedoeling dat op deze manier hun natuurlijke talenten naar boven komen en dat ze die talenten kunnen uitdiepen op hun eigen tempo. Gelijkwaardigheid tussen kinderen is daarbij een belangrijk uitgangspunt. Het afleggen van een Cito-toets is niet verplicht, maar wel mogelijk als leerlingen dat willen. Hetzelfde geldt voor het afleggen van examens.

Coen Withoff en Daniëlla Joynes -docenten en mede-oprichters- die ons ontvingen en rondleidden, noemen het principe van vrijheid op basis van vertrouwen en verantwoordelijkheid. In de praktijk houdt dat bijvoorbeeld in dat leerlingen verschillende activiteiten kunnen ontplooien in de ruimte die bij die activiteit hoort. Zo is er bijvoorbeeld een chillruimte. Dit betekent echter niet dat er geen regels zijn. Deze regels worden door de leerlingen en de docenten zelf opgesteld. Sterker nog: de leerlingen ondertekenen deze regels ook. Onder andere op deze manier komt het nemen van hun verantwoordelijkheid tot uiting.

Coen en Daniëlla zijn afkomstig uit het reguliere onderwijs. Daar knapten zij af op de bureaucratie. Voor invalwerk kwam hij in aanraking met het sociocratische systeem. Coen: “Het kostte mij ook zo’n twee jaar om te leren ‘om te denken’. Maar na acht jaar sociocratisch onderwijs begon ik voor mezelf. We leren nog iedere dag, maar onze studenten komen maatschappelijk net zo goed terecht als de leerlingen uit het regulier onderwijs.”

De sociocratische school is behoorlijk in trek; na twee jaar zijn er al meer dan 50 leerlingen. Ze komen uit alle windstreken. Coen en Daniëlla vertelden ons dat er zelfs ouders zijn die uit andere delen van het land naar onze regio zijn verhuisd, zodat hun kinderen hier onderwijs kunnen volgen. De school wordt niet door de overheid bekostigd, omdat de school naar mening van de overheid te veel afwijkt van het standaardonderwijsmodel. Desondanks, of misschien juist hierdoor, heeft de school wel een positief inspectierapport.

Het ontbreken van overheidsgeld betekent wel dat de school een particuliere is. Ouders betalen €250,- per maand per kind, er is korting voor ouders met meerdere kinderen op de school. Dat is natuurlijk een fors bedrag. Daarom hebben we wel zorgen over de toegankelijkheid. Vanuit oogpunt van gelijkwaardigheid betalen alle ouders hetzelfde bedrag. De PvdA vindt dat het vanuit ditzelfde oogpunt juist eerlijker is dat ouders met een groter inkomen een grotere bijdrage betalen. Door het gebrek aan overheidsfinanciering krijgen de docenten een salaris dat niet overhoudt. Ze zijn bereid dat voor lief te nemen om op deze manier onderwijs te kunnen geven. Dit illustreert hun grote bevlogenheid.

Zoals al eerder gezegd is de school gehuisvest in het gebouw van de voormalige Westerschool. Dit gebouw is aan groot onderhoud toe. Ook is het gebouw niet in eigendom van de school. Dit bemoeilijkt het doen van noodzakelijke investeringen in het gebouw. De school hoopt het gebouw over te kunnen nemen.

We hebben een goede indruk gekregen van de school. We zijn blij dat er op deze plek weer een school actief is. Deze vorm van onderwijs kan een goed alternatief zijn voor het reguliere onderwijs, hoewel wij beseffen dat vast niet ieder kind bij deze vorm van onderwijs gedijt. Er leven bij ons nog wel zorgen over bekostiging en huisvesting, maar we denken dat Plan B een mooie potentiële parel is voor de Kanaalstreek.

Egbert Hofstra, mede namens Grietje Schipper en Ria Lubben